Ο ιός του Δυτικού Νείλου, που προσέβαλε το καλοκαίρι 254 άτομα και στοίχισε τη ζωή σε 34 ανθρώπους, έχει θέσει σε εγρήγορση τους ειδικούς επιστήμονες του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) και του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Ήδη ξεκίνησε, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, μεγάλη επιδημιολογική μελέτη η οποία διεξάγεται στην Ημαθία και την Πέλλα, τους νομούς όπου καταγράφηκαν τα περισσότερα κρούσματα. Εκατόν δέκα ερευνητές του Εργαστηρίου Υγιεινής και του Α΄ Εργαστηρίου Μικροβιολογίας του ΑΠΘ παίρνουν συνεντεύξεις και συλλέγουν δείγματα αίματος πόρτα πόρτα από τη Βέροια, τα Γιαννιτσά, την Αλεξάνδρεια και από 25 ακόμη κωμοπόλεις και χωριά της Ημαθίας και της Πέλλας.
"Στόχος μας", όπως εξήγησε ο επικεφαλής της έρευνας, καθηγητής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, Τ. Παναγιωτόπουλος, "είναι να είμαστε έτοιμοι για να αντιμετωπίσουμε τυχόν νέα κρούσματα το επόμενο καλοκαίρι". Και όλα δείχνουν ότι πίσω από τις προετοιμασίες και τα λόγια των ειδικών κρύβεται ο φόβος για τυχόν εξάπλωση των κρουσμάτων του ιού και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας.
Συνεργασία για έγκαιρη προετοιμασία
Για πρώτη φορά στην Ελλάδα πραγματοποιείται διατμηματική συνεργασία πέντε φορέων, του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, της ανάδοχης εταιρείας που διενεργεί ελέγχους και του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων, προκειμένου να διεξαχθεί μεγάλη επιδημιολογική μελέτη στην Κεντρική Μακεδονία, και συγκεκριμένα στους νομούς Πέλλας και Ημαθίας.
Οι ερευνητές, που αυτό το διάστημα παίρνουν συνεντεύξεις και συλλέγουν δείγματα κατοίκων της περιοχής πόρτα πόρτα, αναζητούν δείγμα 700 ανθρώπων, προκειμένου να διαπιστώσουν για ποιους λόγους δεν νόσησαν από τον ιό. Όπως εξηγεί η αναπληρώτρια καθηγήτρια Ιατρικής Α. Παπά, μόνο το 1% του πληθυσμού που νόσησε από τον ιό παρουσιάζει κάποιας μορφής νευρικές διαταραχές. Οι υπόλοιποι δεν παρουσιάζουν κανένα σύμπτωμα. Κάνοντας, λοιπόν, μια αναγωγή στα υπάρχοντα στοιχεία, οι ειδικοί εκτιμούν ότι πιθανόν να νόσησαν από τον ιό περίπου 19.000 άτομα χωρίς να παρουσιάσουν κανένα σύμπτωμα.
Αυτά τα άτομα, που έχουν ήδη αναπτύξει αντισώματα του ιού, αναζητούν οι ερευνητές. Πρόκειται για άτομα που είναι ήδη "θωρακισμένα" απέναντι στον ιό και δεν πρόκειται να νοσήσουν. Το δείγμα που θα πρέπει να εντοπίσει η ομάδα των ερευνητών υπολογίζεται στα 700 άτομα, ο δε εντοπισμός τους θα είναι καθοριστικής σημασίας, καθώς οι ειδικοί θα αποφασίσουν, με βάση τα ευρήματα, τα επόμενα βήματα για την αντιμετώπιση του ιού. Η έρευνα, που υπολογίζεται να έχει ολοκληρωθεί στο τέλος του χρόνου, θα δώσει και μία ακόμη σημαντική πληροφορία: "Θα μάθουμε πόσα άτομα μολύνθηκαν από τον ιό συνολικά", εκτιμά η κ. Παπά.
"Απαιτείται εγρήγορση, επιτήρηση, που γίνεται και τώρα, πρόληψη και συνεργασία πολλών φορέων, όπως των υπουργείων Γεωργίας, Περιβάλλοντος, Εσωτερικών και Ενόπλων Δυνάμεων", εξηγεί ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Υγείας Α. Δημόπουλος.
Τι φοβούνται οι επιστήμονες
"Υπάρχει ένα ετήσιο πρόγραμμα καταπολέμησης κουνουπιών το οποίο ανέρχεται στο 1.948.000 ευρώ, ενώ το καλοκαίρι του 2010 δαπανήθηκαν επιπλέον 800.000 ευρώ στην Κεντρική Μακεδονία για τον ίδιο σκοπό. Η περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας, στην οποία εντοπίστηκαν το καλοκαίρι τα περισσότερα κρούσματα του ιού, έχει ιδιαίτερο γεωμορφολογικό καθεστώς που ευνοεί την ανάπτυξη κουνουπιών. Εδώ βρίσκεται το 90% των ορυζώνων και το 70% των υγροτόπων της χώρας", εξήγησε η περιφερειάρχης Μ. Λιονή.
Το ερώτημα που εύλογα τίθεται είναι πώς θα συντονιστούν οι νέοι περιφερειάρχες για την αντιμετώπιση τέτοιων καταστάσεων που προϋποθέτουν τον συντονισμό πολλών και διαφορετικών φορέων. Ωστόσο, όπως όλα δείχνουν, αυτό δεν είναι το μοναδικό ερώτημα που τίθεται. Οι ειδικοί αποκάλυψαν ότι το περασμένο καλοκαίρι ο φόβος τους ήταν η πιθανή εξάπλωση του ιού και σε γειτονικούς νομούς. Άλλωστε, αυτό το ενδεχόμενο, να παρουσιαστούν, δηλαδή, αντίστοιχες περιπτώσεις κρουσμάτων το επόμενο καλοκαίρι και σε άλλες περιοχές της χώρας, κανείς δεν μπορεί να το αποκλείσει.
Όπως εξήγησε η αναπληρώτρια καθηγήτρια Ιατρικής του ΑΠΘ Α. Παπά, "παγκοσμίως έχει αυξηθεί ο αριθμός των νοσημάτων που μεταδίδονται με αρθρόποδα. Το φαινόμενο είναι πολυπαραγοντικό, ένας πάντως από τους παράγοντες που ευνοεί την εμφάνιση τέτοιων κρουσμάτων είναι και οι κλιματικές αλλαγές", εξηγούν οι επιστήμονες. Σε ό,τι αφορά τα κρούσματα που εμφανίστηκαν στη χώρα μας, αυτά ανήκουν στον ιό τύπου ΙΙ. Παρόμοια στελέχη του ιού του κουνουπιού έχουν εμφανιστεί σε περιοχές της Ουγγαρίας και της Ρωσίας. Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης Νοσημάτων, το καλοκαίρι που πέρασε ανάλογα σποραδικά κρούσματα καταγράφηκαν στην Ισπανία, την Ιταλία, την Τουρκία και τη Ρουμανία, με τους επιστήμονες να συνδέουν τη μετάδοση του ιού με τα μολυσμένα από αυτόν πουλιά.
Δημοσιεύτηκε στις 24 Νοεμβρίου, 2010
