Ομιλία της Θεοδώρας Τζάκρη στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής κατά τη συζήτηση της τροπολογίας για την επίλυση του ζητήματος της Ο.Π. «Αθηνά» και της τροπολογίας για την προστασία της πρώτης κατοικίας
Με την ψήφιση των τροπολογιών αύριο στη Βουλή λύνεται επιτέλους ένα χρόνιο πρόβλημα που βασανίζει πάρα πολλούς αγρότες στην περιοχή μας και προστατεύεται η πρώτη κατοικία των οικογενειών με χαμηλά ως μέτρια εισοδήματα
Η βουλευτής Πέλλας του ΣΥΡΙΖΑ κ. Θεοδώρα Τζάκρη κατά την ομιλία της σήμερα 27 Μαρτίου 2019 στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής κατά τη συζήτηση του Νομοσχεδίου του Υπουργείου Οικονομίας & Ανάπτυξης «Εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας με την Οδηγία (ΕΕ) 2016/943 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 8ης Ιουνίου 2016 …» στο οποίο έχει κατατεθεί και ενσωματωθεί η τροπολογία για την επίλυση του ζητήματος της Ο.Π. «Αθηνά», ανέφερε επί της τροπολογίας ότι «τα τελευταία έτη έχουν ανακύψει σημαντικά ζητήματα σε σχέση με την ευθύνη των μελών των αστικών εταιριών. Ειδικότερα εμφανίζεται το φαινόμενο αστικές εταιρίες με ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό μελών, η μεγάλη πλειοψηφία των οποίων δεν έχει οποιαδήποτε συμμετοχή σε πράξεις διοίκησης και διαχείρισης της εταιρίας, να ευθύνονται αντικειμενικά, αλληλέγγυα και εις ολόκληρον, λόγω παραλείψεων των μελών που άσκησαν τη διοίκηση της εταιρίας, όπως ισχύει σήμερα υπό το καθεστώς του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας.
Σε μια τέτοια περίπτωση η θέσπιση συστήματος προσωπικής ευθύνης και για τα μέλη εκείνα που δεν άσκησαν καθήκοντα διοίκησης και διαχείρισης βαίνει προφανώς πέραν του αναγκαίου μέτρου για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων του Δημοσίου.
Με την προτεινόμενη ρύθμιση ορίζεται η ευθύνη των εταίρων αστικών εταιρειών στο ποσό της αξίας της εταιρικής μερίδας τους υπό την προϋπόθεση ότι απέκτησαν την εταιρική ιδιότητα και οι σχετικές υποχρεώσεις γεννήθηκαν πριν την έναρξη ισχύος του Ν. 4072/2012 (Α’ 86), ήτοι την 11η Απριλίου 2012. Επιπλέον, οι εταίροι δεν πρέπει να συμμετείχαν καθοιονδήποτε τρόπο στη διοίκηση και διαχείριση της εταιρείας.
Με την προτεινόμενη ρύθμιση αναμένεται να αμβλυνθούν δυσμενείς συνέπειες που έχουν προκληθεί για τους εταίρους αστικών μη κερδοσκοπικών εταιρειών, που βρέθηκαν να συνευθύνονται για εταιρικά χρέη, παρά το γεγονός ότι δεν συμμετείχαν στη διοίκηση και διαχείριση της εταιρείας, ούτε επιδίωκαν κέρδος από τη συμμετοχή τους σε αυτή, ούτε, πολύ περισσότερο, γνώριζαν τις σχετικές συνέπειες και ευθύνες τους από την ένταξή τους στη μορφή αυτή της επιχειρηματικής δράσης, όταν αποφάσιζαν να συστήσουν ή να συμμετάσχουν στην εταιρεία. Κατά αυτόν τον τρόπο αποκαθίσταται η ασφάλεια δικαίου για τις πριν την έναρξη ισχύος του νόμου έννομες σχέσεις και συνέπειες χωρίς να θίγεται η βούληση του νομοθέτη για τις μετά την έναρξη ισχύος του νόμου εφαρμοστέες ρυθμίσεις».
Όπως τόνισε η κ. Τζάκρη, «η προτεινόμενη ρύθμιση είναι σύμφωνη και με την νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά την οποία "ένα σύστημα αντικειμενικής αλληλέγγυας και εις ολόκληρον ευθύνης τρίτου προσώπου για απόδοση Φ.Π.Α., βαίνει πέραν του αναγκαίου ορίου για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων του Δημοσίου και αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας" (C-499/10). Πρέπει δηλαδή να συντρέχει τουλάχιστον κάποιου βαθμού υπαιτιότητα από το τρίτο πρόσωπο για να θεωρηθεί αλληλεγγύως υπεύθυνο.
Η νομολογία αυτή του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης έρχεται σε ευθεία αντίθεση και με το καθεστώς αντικειμενικής ευθύνης που προβλέπει, γενικά, ο Κ.Φ.Δ. (όπως και παλαιότερα ο Ν. 2238/1994) και υπερισχύει του εθνικού δικαίου, δεδομένου ότι το δίκαιο της Ε.Ε. είναι υπέρτερης νομικής ισχύος».
Με την ψήφιση αύριο 28 Μαρτίου 2019 στη Βουλή της τροπολογίας, την οποία συνέταξε το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης, λαμβάνοντας υπόψη και τις αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ε.Ε. που προσκόμισε η κ. Τζάκρη, δίνεται τέλος σε ένα χρόνιο πρόβλημα που ταλανίζει πάρα πολλούς αγρότες της περιοχής μας, στους οποίους ως απλά μέλη της Ο.Π. «Αθηνά» που ουδέποτε συμμετείχαν στη διοίκησή της καταλογίστηκαν ατομικώς, αλληλεγγύως και εις ολόκληρον τεράστια χρηματικά ποσά και δεσμεύτηκαν οι λογαριασμοί τους από το 2014, με αποτέλεσμα να τεθούν εκτός συναλλαγής ως φορείς οικονομικής δραστηριότητας και να κινδυνεύουν με αναγκαστικά μέτρα εναντίον της περιουσίας τους, ακόμη και κατά της πρώτης κατοικίας τους, ενώ έχουν εμπλακεί σε χρόνιους και δαπανηρούς δικαστικούς αγώνες.
Η κ. Τζάκρη αισθάνεται πλήρως δικαιωμένη, καθώς οι συνεχείς προσπάθειες που κατέβαλε επί μακρόν, σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία Οικονομίας & Ανάπτυξης, Οικονομικών και Δικαιοσύνης, είχαν αίσιο αποτέλεσμα και δόθηκε επιτέλους λύση σε ένα πρόβλημα που είχε γίνει εφιάλτης για πολλούς αγρότες της περιοχής μας.
Στην ίδια συνεδρίαση της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου η κ. Τζάκρη μίλησε και για την τροπολογία που αφορά στην προστασία της πρώτης κατοικίας λέγοντας επί λέξει τα εξής:
«Το σχέδιο νόμου που κατατέθηκε αργά χθες το βράδυ από το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης, δεν αποτελεί απλά μία τροπολογία του "Νόμου Κατσέλη", αλλά ένα νέο, διευρυμένο και οριζόντιο πλαίσιο που αποβλέπει αφενός μεν στην προστασία της κύριας κατοικίας των οικογενειών με χαμηλά ως μέτρια εισοδήματα που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες στην αποπληρωμή των πάσης φύσεως δανείων τους (στεγαστικά, επιχειρηματικά, καταναλωτικά κ.λπ.) προς τις τράπεζες, το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων ή τους εκδοχείς τους (εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων), αφετέρου δε να μην επιτρέψει στους στρατηγικούς κακοπληρωτές να έχουν ασπίδα προστασίας.
Το νέο νομικό πλαίσιο αφορά στην προστασία της πρώτης κατοικίας όλων των πολιτών, είτε είναι ελεύθεροι επαγγελματίες, είτε είναι έμποροι, είτε είναι μισθωτοί ή συνταξιούχοι, καθώς αφορά τόσο τα στεγαστικά όσο και τα επιχειρηματικά και πάσης φύσεως δάνεια που έχουν λάβει με υποθήκη την πρώτη κατοικία. Δεν υπάρχουν πλέον αυθαίρετες διακρίσεις μεταξύ των οφειλετών, όπως στον παλιό "Νόμο Κατσέλη", όπου με ασαφή νομικά κριτήρια επιλεγόταν από τα Δικαστήρια ποιος άξιζε να σώσει το σπίτι του, ανάλογα με το επάγγελμα που ασκούσε για να ζήσει την οικογένειά του! Εγκαταλείπεται λοιπόν το κριτήριο της μη ύπαρξης πτωχευτικής ικανότητας στο πρόσωπο του αιτούντος τη διάσωση της κύριας κατοικίας του και υπάρχει πλήρης άρση των ανισοτήτων του "Νόμου Κατσέλη" (3869/2010) ως προς το σημείο αυτό.
Κριτήρια επιλεξιμότητας του νέου νόμου είναι τα εξής:
Πρώτον η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας του αιτούντος, η οποία δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 175.000 ευρώ, όταν στις προς ρύθμιση οφειλές περιλαμβάνονται και επιχειρηματικά δάνεια και τα 250.000 ευρώ στις υπόλοιπες περιπτώσεις.
Δεύτερον το ύψος του εισοδήματος του αιτούντος, το οποίο ανέρχεται για τον μεμονωμένο οφειλέτη στα 12.500 ευρώ, το οποίο προσαυξάνεται κατά 8.500 ευρώ για τον σύζυγο και κατά 5.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο μέλος και μέχρι τα τρία εξαρτώμενα μέλη. Τα εισοδηματικά κριτήρια διασφαλίζουν ότι δεν θα γίνει κατάχρηση από τους "έχοντες" του εν λόγω νομικού πλαισίου εις βάρος των υπολοίπων. Επίσης, σημειωτέον ότι δεν εξαιρούνται της ρύθμισης όσοι διαθέτουν και δευτερεύουσα κατοικία, αρκεί αυτή να είναι αντικειμενικής αξίας έως 80.000 ευρώ.
Τρίτον το υπόλοιπο του δανείου δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 130.000 ευρώ ανά πιστωτή.
Σημαντική καινοτομία του νέου Νόμου είναι ότι το σύνολο των καταθέσεων, χρηματοπιστωτικών προϊόντων ή πολύτιμων μετάλλων για κάθε νοικοκυριό δεν θα πρέπει να ξεπερνάει το ποσό 15.000 ευρώ για να μειωθεί και ο ηθικός κίνδυνος, δηλαδή να υπάρξει ένα ευρύ κύμα νέων στρατηγικών κακοπληρωτών που ενώ έχουν την οικονομική δυνατότητα δεν προβαίνουν στην αποπληρωμή των πάσης φύσεως δανείων που έχουν λάβει με υποθήκη την πρώτη κατοικία, εντείνοντας το πρόβλημα των κόκκινων δανείων, που εμποδίζει ως ένα βαθμό και την ίδια την ανάπτυξη, καθώς θέτει σε αμφισβήτηση την δυνατότητα των τραπεζών να παίξουν τον αναπτυξιακό τους ρόλο, δηλαδή πρωτίστως να είναι σταθερές και να χρηματοδοτούν την πραγματική οικονομία.
Η διαδικασία ρύθμισης των οφειλών του αιτούντα και η διάσωση της κύριας κατοικίας του θα γίνεται πλέον με απλό, γρήγορο και οικονομικό τρόπο μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ). Πανάκεια για κάθε συμπολίτη μας, που ενώ δεν είχε να εξασφαλίσει "τα προς το ζην", ξόδευε από το υστέρημά του και ταλαιπωρούταν ψυχικά για χρόνια ολόκληρα στα Δικαστήρια, προκειμένου να ρυθμίσει τα χρέη του με τις τράπεζες.
Ο νέος Νόμος δεν καταργεί βέβαια τα Δικαστήρια αλλά εξορθολογίζει τη λειτουργία τους, λειτουργώντας ως "δικλείδα ασφαλείας" απέναντι σε κάθε τυχόν πιστωτή που καταχρηστικά και κακόπιστα θα αρνηθεί να ρυθμίσει τις οφειλές κάθε δικαιούμενου προς τούτο, απειλώντας τον με τον πλειστηριασμό της κύριας κατοικίας του. Έτσι εάν η ηλεκτρονική αίτηση δεν τελεσφορήσει για οποιονδήποτε λόγο, ο οφειλέτης δύναται να προσφύγει στο Ειρηνοδικείο της κύριας κατοικίας του, οπότε και θα μπορεί να ρυθμίσει το δάνειό του που έχει "κοκκινίσει" δικαστικά.
Τέλος και σημαντικότερο όλων είναι η βασική αρχή που διέπει τον εν λόγω νόμο που συνίσταται στο να μη πάρει κανείς τραπεζίτης τίποτα περισσότερο από όσα δικαιούται, λαμβανομένης υπόψη της υποβαθμισμένης πλέον εμπορικής αξίας των ακινήτων στη χώρα μας. Έτσι μέτρο της προτεινόμενης ρύθμισης είναι η εμπορική αξία της κύριας κατοικίας του δικαιούμενου την προστασία της. Όποιος ενταχθεί στην ρύθμιση καταβάλει το 120% της εμπορικής αξίας της πρώτης κατοικίας του σε μηνιαίες ισόποσες δόσεις, οι οποίες μπορούν να εκτείνονται σε χρονικό διάστημα ως 25 έτη με επιτόκιο ίσο με το euribor τριμήνου, προσαυξημένο κατά 2%.
Ο νέος Νόμος δεν έχει σκοπό να εξουθενώσει οικονομικά τους ευάλωτους συμπολίτες μας, αλλά να τους παράσχει πραγματική αρωγή. Για το σκοπό αυτό προβλέπεται η δυνατότητα οικονομικής συνεισφοράς (επιδότησης) του Δημοσίου στις καταβολές του δικαιούμενου την προστασία της κύριας κατοικίας του. Φυσικά η εν λόγω συνεισφορά του Δημοσίου θα δίνεται υπό αυστηρές προϋποθέσεις και με ανελαστικές δικλείδες ασφαλείας. Για το σκοπό αυτό εξαιρέθηκαν από τη ρύθμιση του Νόμου αυτού τα εγγυημένα δάνεια του Ελληνικού Δημοσίου, ώστε να μη τύχει ουδείς διπλής κρατικής ενίσχυσης.
Εν κατακλείδι, είναι προφανές ότι ο νέος νόμος για την προστασία της κύριας κατοικίας είναι πλέον καθολικός και εγγυάται την πραγματική ρύθμιση των κόκκινων δανείων, χωρίς τις καταχρήσεις του προηγούμενου νομοθετικού πλαισίου από στρατηγικούς κακοπληρωτές, αλλά και χωρίς τις εξαιρέσεις ή νομοτεχνικές πλημμέλειες που επιφύλασσαν οι προηγούμενες ρυθμίσεις.
Στην παρούσα φάση θέλω να σημειώσω ότι οι ελληνικές τράπεζες έχοντας περάσει πρόσφατα τα stress tests προφανώς είναι ιδιαιτέρως σταθερές και δεν υπάρχει κανένα ζήτημα ανακεφαλαιοποίησης. Ωστόσο τα προβλήματα πρέπει να λύνονται στην ώρα τους, γιατί αν δεν λύνονται προκύπτουν νέα. Τώρα νομίζω ότι είναι η σωστή ώρα μετά την έξοδό μας από τα μνημόνια για να δώσουμε μια ανάσα προοπτικής πρώτα από όλα στους καταθέτες των τραπεζών και δεύτερον να κλείσουμε αυτή την επονείδιστη ιστορία των κόκκινων δανείων, που αφήνει σε εκκρεμότητα και όσους έχουν πληγεί από την κρίση, για τους οποίους πρέπει να υπάρξει άμεσα λύση και για να μην δημιουργούνται προβλήματα στην σταθερότητα των τραπεζών».
Δημοσιεύτηκε στις 28 Μαρτίου, 2019
