του Γιώργου Ροδάκογλου

Εικοσιπέντε κυπαρίσσια που δηλητηρίασαν άγνωστοι, σαπίζουν και με το φύσημα του αέρα πέφτουν και βάζουν σε κίνδυνο τη ζωή δεκάδων ανθρώπων που επισκέπτονται τα κοιμητήρια της Νέας Πέλλας. Το θέμα ερευνάται από την εισαγγελία Γιαννιτσών και αυτό αποτελεί σοβαρή εξέλιξη, διότι αναζητούνται οι αιτίες ενός προβλήματος το οποίο αναμένεται να συζητηθεί και στο Δημοτικό Συμβούλιο. Η υπόθεση αφορά ένα ολόκληρο χωριό και ως προς την λύση της, θα πρέπει να έχει μια συλλογική αντιμετώπιση μακριά από κομματικές επιλογές, προκαταλήψεις και αποποίηση ευθυνών με τυφλές και ρηχές διατυπώσεις. Τα περίπου εικοσιπέντε κυπαρίσσια σαπίζουν με τον καιρό και πέφτουν το ένα μετά το άλλο σπάζοντας τάφους ενώ απειλούν να τραυματίσουν θανάσιμα επισκέπτες. Τα ξερά δένδρα έχουν ύψους 20 μέτρα και βάρος περίπου ένα τόνο. Σε πολλά από αυτά παρατηρείται ξεφλουδισμένη η βάση σε ύψος ενός μέτρου ενώ σε άλλα κυπαρίσσια εμφανείς είναι οι τρύπες σε σημεία του κορμού. Μέσω των οπών διοχετεύτηκε πετρέλαιο, καυστική ποτάσα ή άλλες χημικές ουσίες προκειμένου να καεί ο ζωντανός οργανισμός του δένδρου. Σε όλες τις περιπτώσεις το αποτέλεσμα της ξήρανσης ήταν δεδομένο και επήλθε σε διάστημα λίγων χρόνων. Οι ενέργειες αυτές είναι αδιευκρίνιστο από ποιους έγιναν, ωστόσο έχουν προκαλέσει μια επικίνδυνη κατάσταση που προσδιορίζεται τα τελευταία έξι χρόνια. Η υπόθεση απασχολεί την εισαγγελία από τον Μάιο του 2020 όπου και διατάχθηκε έρευνα. Παρά ταύτα το ζήτημα της κοπής των ξερών δένδρων αντιμετωπίζεται από τον Δήμο με προχειρότητα, ερασιτεχνισμό και με αποσπασματικότητα. Χαρακτηριστικό της κατάστασης που επικρατεί αποτελεί η πινακίδα που τοποθετήθηκε την ίδια χρονιά στην κεντρική είσοδο τον νεκροταφείων και λέει: «Προσοχή μην εισέρχεστε στο χώρο κίνδυνος πτώσεις κλαδιών». Η πινακίδα λοιπόν προειδοποιεί το κοινό, ότι δεν μπορεί να μπαίνει πλέον μέσα στο χώρο, ούτε για να κηδέψει κάποιο συγγενικό του πρόσωπο, ούτε για να καθαρίσει κάποιο κοιμητήριο, ούτε για να ανάψει ένα κερί. Οι κάτοικοι όμως εκτελούν κανονικά τις υποχρεώσεις που ορίζει το θρησκευτικό τυπικό, έχοντας ωστόσο τον φόβο ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί να συμβεί το παραμικρό. Η εισαγγελία ζήτησε την καταγραφή της κατάστασης από το Δασαρχείο της Έδεσσας, ενώ στη συνέχεια κάλεσε τον αρχηγέτη του Δήμου να εξηγήσει τους λόγους της επισφαλούς πρόσβασης στο χώρο και τους λόγους της καθυστέρησης στη λήψη μέτρων. Ως αιτιολογικό οι υπηρεσίες του Δήμου επικαλέσθηκαν μεταξύ άλλων ότι ο τάφος ενός κατοίκου της Νέας Πέλλας εμποδίζει τη διέλευση καλαθοφόρου οχήματος και για το λόγο αυτό δεν προχωρούν οι διαδικασίες. Ο ισχυρισμός αυτός όμως καταρρίφθηκε με κατάθεση του ιδιοκτήτη στην εισαγγελία και με τη σαφή θέση που έχει η οικογένεια του. Πρόσφατα μάλιστα αυτοκίνητο του δήμου μπήκε στο χώρο των κοιμητηρίων και έκοψε ένα δέντρο που είχε πάρει επικίνδυνη κλήση. Ο δήμαρχος Πέλλας Γρηγόρης Στάμκος γνώριζε εγγράφως το θέμα με τα δηλητηριασμένα κυπαρίσσια από τον Πρόεδρο της κοινότητας και δεν αντέδρασε αποτελεσματικά. Όπως συνάγεται από τη στάση του, μπορεί η υπόθεση προς το παρών να μην τον αγγίζει, αλλά σε περίπτωση ενός δυστυχήματος, αυτό που θεωρείται βέβαιο, είναι πως θα βρεθεί αντιμέτωπος με σοβαρές κατηγορίες και για το λόγο αυτό θα επιδιώξει την αποποίηση κάθε ευθύνης, την οποία και θα επιχειρήσει να μετακυλήσει σε άλλα πρόσωπα. Αυτά μπορεί να είναι, οι επιτηρητές τοπικών θεμάτων όπως ο πρόεδρος της Κοινότητας Γιώργος Αρετάκης και ο αντιδήμαρχος Πέλλας Νίκος Σαμόπουλος. Εφόσον λοιπόν ο ίδιος δεν λύνει άμεσα το πρόβλημα και το αντιμετωπίζει αποσπασματικά παρά την εισαγγελική παρέμβαση, είναι πασιφανές πως επιδιώκει να καθυστερήσει το όλο ζήτημα για τα επόμενα δυο χρόνια, προκειμένου να μη σπαταλήσει ούτε ένα ευρώ για την ασφάλεια των κατοίκων της Νέας Πέλλας ενώ αποφεύγει να δώσει το έργο σε μια ιδιωτική εταιρεία, εφόσον οι δικές του υπηρεσίες αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στη συγκεκριμένη περίπτωση. Ως επιχείρημα πιθανών, να υιοθετεί τις φήμες που διαδίδονται από δικά του στελέχη, ότι το κοστολόγιο κοπής των ξερών δένδρων εκτιμάται στο απίστευτο ποσό των 120.000 ευρώ κάτι που θεωρείται ως αστειότητα.
Η αντιμετώπιση του συγκεκριμένου ζητήματος, κρίνεται όμως προβληματική και άκρως προσβλητική κυρίως προς τους κατοίκους ενός ολόκληρου χωριού για το οποίο ο Γρηγόρης Στάμκος, δείχνει να αδρανοποιείται. Στο μεταξύ, και άλλα δέντρα, όπως αυτά που αποτυπώνονται στις φωτογραφίες, είναι έτοιμα να πέσουν και ο ίδιος ούτε που επισκέφτηκε το σημείο. Η αδράνεια του αιτιολογείται επίσης και από την έλλειψη επαφής με τους κατοίκους των χωριών κάτι που διαπιστώνεται τα τελευταία χρόνια πολύ έντονα. Το περίεργο όμως είναι πως και οι εκλεγμένοι δημοτικοί σύμβουλοι του δημάρχου που βρίσκονται στη Νέα Πέλλα δεν κίνησαν καμία αποτελεσματική διαδικασία για ένα τόσο σοβαρό ζήτημα, ίσως γιατί δεν έπεσε στην αντίληψη τους, αν και θα περίμενε κανείς κυρίως από αυτούς που υπηρετούν σε σώματα ασφαλείας, επαγρύπνηση και αυξημένο ενδιαφέρον. Στο ζήτημα όμως τοποθετήθηκε από την πρώτη στιγμή εγγράφως η τοπική εκκλησία η οποία υπεραμύνθηκε της άποψης για την άμεση κοπή των δηλητηριασμένων κυπαρισσιών και της προστασίας των ανθρώπων που επισκέπτονται τα κοιμητήρια. Οι άνθρωποι αυτοί είναι συνήθως ηλικιωμένες καλοσυνάτες κυρίες με έντονα τα σημάδια του χρόνου στα χέρια, οι οποίες αντιδρούν με αξιοπρέπεια και κανείς δεν τους δίνει σημασία. Και ενώ βρισκόμαστε προς το τέλος καλοκαιριού και στις αρχές Φθινοπώρου η αγωνία τους επιτείνεται ολοένα και περισσότερο καθώς με τους φθινοπωρινούς αέρηδες η επικινδυνότητα πτώσης των δέντρων θα αυξηθεί. Ο κλοιός όμως του καταλογισμού ευθυνών στενεύει καθώς την περίοδο αυτή και με την παρέλευση χρόνου λόγω και των ειδικών συνθηκών της πανδημίας, η έρευνα της εισαγγελίας προφανώς οδεύει τώρα προς το τέλος της, και πιθανότατα ασκείται πίεση για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του ζητήματος ενώ δεν αποκλείεται να υπάρξει και συνέχεια. Το θέμα ωστόσο αναμένεται να έρθει προς συζήτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο Πέλλας και σε συνεργασία όλες οι παρατάξεις του Δήμου θα ζητήσουν εξηγήσεις και ευθύνες για την απρόβλεπτη κατάσταση που διαμορφώθηκε στα νεκροταφεία της Νέας Πέλλας και ενδεχομένως να θέσουν το ερώτημα, για τις ενέργειες που έγιναν προκειμένου να σταματήσει το φαινόμενο των δηλητηριάσεων στα δέντρα. Το ζήτημα όμως δεν θα περιοριστεί μόνο σε μια ανοιχτή συζήτηση μεταξύ δημοτικών συμβούλων καθώς, όπως φαίνεται, έχει ξεπεράσει τα τοπικά όρια του Νομού Πέλλας και έφτασε έως την Ανεξάρτητη Αρχή Προστασίας του Πολίτη στην Αθήνα με πρωτοβουλία κατοίκων, προκειμένου οι νομικές υπηρεσίες της να παρακολουθούν στενά την υπόθεση. Στις φωτογραφίες που δημοσιεύουμε, αντίγραφα των οποίων περιλαμβάνονται στον φάκελο, απεικονίζονται και δυο δέντρα που έχουν ήδη κοπεί. Αναλογιστείτε τώρα τι θα μπορούσε να πάθει μια ηλικιωμένη γυναίκα ή ένας ηλικιωμένος κύριος, αν την ώρα που προσκυνούσαν σ έναν τάφο έπεφτε πάνω τους ένα κυπαρίσσι βάρους ενός τόνου! Τα ερωτήματα λοιπόν που προκύπτουν είναι απλά. Ποιος είναι αυτός και με ποια επιστημονική ιδιότητα κρίνει και αποφασίζει για το πότε θα κοπεί και πότε όχι, ένα ξερό δένδρο και κατ επέκταση, με τι ρίσκο χειρίζεται την τύχη και τη ζωή, των ανθρώπων ενός χωριού; Το βασικό ωστόσο ερώτημα, θα μπορούσαμε να το θέσουμε στον ίδιο τον δήμαρχο, «θα έβαζε την υπογραφή του υπό αυτές τις συνθήκες για να εγγυηθεί την ασφάλεια των κατοίκων» κάτι που υποθέτω πως δεν θα τολμούσε. Το ζητούμενο λοιπόν σε κάθε περίπτωση είναι να φύγουν γρήγορα όλα τα επικίνδυνα δέντρα και να καθαριστεί ο χώρος, ώστε να ηρεμήσουν οι κάτοικοι μιας περιοχής που έχει αφεθεί στο έλεος της και η σιωπή του δημάρχου να αποδειχθεί ανώτερη από εκείνης του βυθού. Εξάλλου το ίδιο ζητούμενο διερευνάται και από την αρμόδια δικαστική υπηρεσία.

Δημοσιεύτηκε στις 30 Αυγούστου, 2021