Στο πλαίσιο της κοινής συνεδρίασης της Ειδικής Διαρκούς Επιτροπής Ευρωπαϊκών
Υποθέσεων και της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών
Υποθέσεων τα μέλη των δυο Επιτροπών ενημερώθηκαν από την Υφυπουργό
Εξωτερικών κ. Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου σχετικά με τα αποτελέσματα της
Έκτακτης Συνόδου Αρχηγών Κρατών της Γρανάδας (6/10/23), και για τα
αποτελέσματα της Συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (26–27/23). Με
δεδομένο, ότι πρόκειται για ιδιαίτερα σοβαρά ζητήματα που εξελίσσονται στα
κέντρα αποφάσεων των Βρυξελλών και που θα επηρεάζουν την καθημερινότητα
των Ελλήνων πολιτών, η Βουλευτής Πέλλας και Γραμματέας της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
κ. Θεοδώρα Τζάκρη εστίασε την παρέμβασή της σε τρία θέματα:
1) Αναφορικά με το Σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης, επέκρινε την τακτική
της Κυβέρνησης που δεν υποστηρίζει σθεναρά την πρόταση της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής σύμφωνα με το οποίο χώρες που έχουν υψηλό δημόσιο χρέος
πρέπει να αντιμετωπίζονται με tailor-made προγράμματα ανά χώρα
λαμβάνοντας υπόψιν τη δημοσιονομική και οικονομική κατάσταση κράτους
μέλους. Με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα αποφευχθεί η μη
βιώσιμη πρόταση του ESM για ετήσιο στόχο πρωτογενούς πλεονάσματος στο
1/20 του υπολοίπου του 100% χρέους, που σημαίνει ότι η Ελλάδα θα πρέπει να
έχει από εδώ και στο εξής 8,44 δις € σε πρωτογενές ετήσιο πλεόνασμα δηλαδή
4,44% του ΑΕΠ τον χρόνο, που θα ισοδυναμούσε με σκληρή λιτότητα.
2) Για την αναθεώρηση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου 2021-27, το
οποίο πρόκειται να ενισχυθεί με επιπλέον 98,5 δις € για το διάστημα 2024-2027
(με 65,8 δις € «νέο χρήμα» και 33 δις €δάνεια),ρώτησε την κ. Παπαδοπούλου
πόσοι από τους παραπάνω επιπλέον πόρους θα κατευθυνθούν προς την
Ελλάδα για να ενισχύσουν κρίσιμους τομείς όπως είναι η μετανάστευση, οι
φυσικές καταστροφές καθώς και τη χρηματοδότηση επενδύσεων σε κρίσιμες
τεχνολογίες που είναι απαραίτητες για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση και
την ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας της ΕΕ.
3) Τέλος, σημείωσε ότι η χώρα πρέπει να αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο υπέρ
της διεύρυνσης της ΕΕ προς τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων καθώς η
προοπτική αυτή θα ενισχύσει τη σταθερότητα στην περιοχή και θα ενισχύσει
περαιτέρω τις προσπάθειες προς μεταρρύθμιση του κράτους δικαίου, της
ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης και της καταπολέμηση της διαφθοράς. Προς τούτο ρώτησε αν η χώρα στηρίζει την άμεση έναρξη της διαδικασίας ανοίγματος
κεφαλαίων στο πλαίσιο της ενταξιακής διαδικασίας της Βόρειας Μακεδονίας και
γιατί δεν έχουν κυρωθεί ακόμη τα τρία μνημόνια που υπεγράφησαν το 2019 με
την γείτονα χώρα. Επίσης, αναφερόμενη στη φυλάκιση του Φρέντυ Μπελέρη
ρώτησε εάν η κυβέρνηση έχει εξασφαλίσει τη στήριξη έστω μιας άλλης
χώρας ή ενός ευρωπαίου αξιωματούχου στο αίτημα για απελευθέρωση του
κ. Μπελέρη.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της παρέμβασης της κ. Τζάκρη:
«Κυρία Υπουργέ,
Ευχαριστούμε για την ενημέρωση που μας κάνατε για τα αποτελέσματα της
Έκτακτης Συνόδου Αρχηγών Κρατών της Γρανάδας (6/10/23), και για τα
αποτελέσματα της Συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (26–27/23).
Σχετικά με το ΣΥΜΦΩΝΟ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ: H Ευρωπαϊκή Επιτροπή
έχει καταθέσει σχέδιο σύμφωνα με το οποίο χώρες που έχουν υψηλό δημόσιο χρέος
πρέπει να το αντιμετωπίζουν με tailor-made προγράμματα ανά χώρα που
λαμβάνουν υπόψιν δημοσιονομική και οικονομική κατάσταση κράτους μέλους. [Θα
αποφευχθεί έτσι η μη βιώσιμηπρόταση του ESM για ετήσιο στόχο πρωτογενούς
πλεονάσματος στο 1/20 του υπολοίπου του 100% χρέους, που σημαίνει ότι η
Ελλάδα θα πρέπει να έχει 8,44 δις σε πρωτογενές ετήσιο πλεόνασμα δηλαδή
4,44% του ΑΕΠ τον χρόνο!!!] Ωστόσο, βλέπουμε τον Υπουργό Οικονομίας και
Οικονομικών αντί να υποστηρίξει σθεναρά την πρόταση της Επιτροπής να αρκείται
στο να επαναλαμβάνει όπου σταθεί και όπου βρεθεί ότι «στους νέους ευρωπαϊκούς
κανόνες δημοσιονομικής διακυβέρνησης που αναθεωρούν το Σύμφωνο
Σταθερότητας πρέπει να συνδυάζεται η δημοσιονομική πειθαρχία με την
ανάπτυξη». Το μόνο που λέει παραπάνω είναι ότι πρέπει να προβλέπεται ειδική
μεταχείριση στους σχετικούς υπολογισμούς για τις αμυντικές δαπάνες. Η
Κυβέρνηση κατά την άποψή μας δεν στηρίζει σθεναρά την πρόταση της Επιτροπής η
οποία βάλλεται από την ομάδα των φειδωλών κρατών με πρώτη τη Γερμανία.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έχει καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις για την αναθεώρηση του
Συμφώνου Σταθερότητας σε Σύμφωνο Βιώσιμη Ανάπτυξης και Οικονομικής
Σύγκλισης. Έχουμε υποστηρίξει από την αρχή την αύξηση κονδυλίων για
μετανάστευση και φυσικές καταστροφές και την εξαίρεση των δημοσίων δαπανών
για την υγεία από τον υπολογισμό του ελλείμματος. Θεωρούμε όμως ότι η
Κυβέρνηση αποφεύγει επιμελώς να μπει στην ουσία της διαπραγμάτευσης την
οποία αφήνει σε άλλα κράτη μέλη [ή σύρεται πίσω από αυτά]. Η Κυβέρνηση θα
έπρεπε τουλάχιστον να στηρίζει ενεργά και σθεναρά την πρόταση της Επιτροπής για
tailor made προγράμματα ανά χώρα, κάτι που συμφέρει τη χώρα μας. Θα αλλάξει
έστω τώρα τη στάση της;
Όσον αφορά στην ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΥΕΤΟΥΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ
(ΠΔΠ) 2021-27, η πρόταση της Επιτροπής (στις 20.6.2023) προβλέπει ενίσχυση για το διάστημα
2024-2027, με «νέο χρήμα» 65,8 δις € και δάνεια 33 δις €, που αποσκοπεί:
- στη στήριξη της Ουκρανίας, μέσω σύστασης ειδικού αποθεματικού
(UkraineFacility) ύψους 50 δις €,
- στην αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών με 15 δις €,
- στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ μέσω της πλατφόρμας STEP
(Strategic Technologies for Europe Platform) για τη χρηματοδότηση
επενδύσεων σε κρίσιμες τεχνολογίες που είναι απαραίτητες για την πράσινη
και ψηφιακή μετάβαση και την ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας της ΕΕ,
στην οποία προβλέπεται να προστεθούν νέοι πόροι ύψους 10 δις € και
- στη σύσταση του ειδικού μέσου «EURI», το οποίο θα καλύπτει το κόστος
εξυπηρέτησης χρέους (18,9 δις €), την αύξηση των διοικητικών δαπανών
κατά 1,9 δις €, καθώς και στην ενίσχυση του ειδικού μέσου ευελιξίας κατά 3
δις €.
Με βάση την αναθεώρηση του ΠΔΠ όπως προτείνεται:
1. Πόσο «φρέσκο» χρήμα θα κατευθυνθεί προς την Ελλάδα εστιάζοντας
κυρίως στα κονδύλια για τη μετανάστευση και τις φυσικές καταστροφές;
Σημειώνω ότι αυτή τη στιγμή το αποθεματικό αλληλεγγύης και επείγουσας
βοήθειας (SEAR) δεν έχει χρήματα κάτι που μάθαμε όταν ο ΠΘ
επισκέφτηκε την Πρόεδρο της Επιτροπής μετά τις καταστροφικές
πλημμύρες στη Θεσσαλία.
2. Σύμφωνα με το ενημερωτικό σημείωμα σας, αναφέρεται ότι η πλατφόρμα
STEP φιλοδοξεί να δώσει τη δυνατότητα στα κράτη-μέλη να ανακατευθύνουν
πρόσθετα κεφάλαια από τα προγράμματα: InvestEU (με +3 δις €), το
Innovation Fund (με +5 δις €), το Horizon Europe (με +0,5 δις €), το European
Defence Fund (με +1,5 δις €). Παρά το γεγονός ότι αναφέρονται στο
σημείωμα σας το CohesionFund (ταμείο συνοχής), το RecoveryPlan (ταμείο
ανάκαμψης), DigitalEurope (ψηφιακή Ευρώπη) και EU4Health (υγεία) δεν
φαίνεται να προστίθενται νέοι πόροι για αυτά. Προβλέπονται πρόσθετοι
πόροι για το ταμείο συνοχής, το ταμείο ανάκαμψης, για την υγεία κλπ; Και
πόσοι από τους παραπάνω πόρους θα κατευθυνθούν προς την Ελλάδα;
Κλείνοντας κυρία Υπουργέ θα ήθελα να αναφερθώ στα Δυτικά Βαλκάνια:
Είμαστε υπέρ της διεύρυνσης της ΕΕ προς τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων καθώς
η προοπτική αυτή θα ενισχύσει τη σταθερότητα στην περιοχή και θα ενισχύσει
περαιτέρω τις προσπάθειες προς μεταρρύθμιση του κράτους δικαίου, της
ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης και της καταπολέμηση της διαφθοράς. Στο
κεφαλαιώδες για τη χώρα μας ζήτημα της μετανάστευσης, η ένταξη των κρατών των
Δυτικών Βαλκανίων θα διευκολύνει την επιχειρησιακή συνεργασία των κρατών της
ΕΕ με αυτά, ενώ παράλληλα θα ενισχυθεί η συνεργασία για τα θέματα της
τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος.
Η Ελλάδα σε αυτή την προοπτική ΠΡΕΠΕΙ να αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο ώστε η
περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων να αποτελέσει περιοχή ανάπτυξης, ειρήνης και
ευημερίας.
Στο πλαίσιο αυτό θα ήθελα να ρωτήσω τι γίνεται με την κύρωση των τριών
μνημονίων που υπεγράφησαν το 2019 με την Βόρεια Μακεδονία; Από το 2019 έχει
υπογραφεί μόνο μία διακρατική συμφωνία με τη Βόρεια Μακεδονία (για τη
Διασυνδετήριο Φυσικού Αερίου 9/7/2021) και δεν έχει υπάρξει ούτε ένα Ανώτατο
Συμβούλιο Συνεργασίας ενώ αυτό προβλέπεται από την Συμφωνία των Πρεσπών.
Έχει ή δεν έχει εφαρμοστεί η συμφωνία του Ιουνίου 2019 μεταξύ των ΥΠΕΞ
Ελλάδας-Βόρειας Μακεδονίας για αλλαγές στα σχολικά βιβλία της γείτονος σε
σχέση με την αρχαία ιστορία και τον Μέγα Αλέξανδρο; Στηρίζουμε την άμεση έναρξη
της διαδικασίας ανοίγματος κεφαλαίων στο πλαίσιο της ενταξιακής διαδικασίας της
Βόρειας Μακεδονίας;
Επίσης, συνεχίζεται η φυλάκιση του Φρέντυ Μπελέρη. Αφού δεν έγινε δυνατό να
ορκιστεί εντός της φυλακής πριν παρέλθει το 4μηνο της φυλάκισής του, τώρα τι
κάνετε; Σας ενδιαφέρει το θέμα ή θα είναι μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ που ασχολείται;
Η κυβέρνηση έχει εξασφαλίσει τη στήριξη έστω μιας άλλης χώρας ή ενός
ευρωπαίου αξιωματούχου (πλην του κ. Σχοινά) στο αίτημα για απελευθέρωση του
κ. Μπελέρη; Εκτός από την Ελλάδα υπήρξε άλλη ευρωπαϊκή ή δυτική χώρα που να
μην ψήφισε πριν λίγες ημέρες τη συμμετοχή της Αλβανίας στο Συμβούλιο
Ανθρώπινων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ για την περίοδο 2024-26;»
Δημοσιεύτηκε στις 9 Νοεμβρίου, 2023